Bilgisayar labaratuvarları ve bilişim teknolojileri kurslarında kullanılan sınıflarda bulunan makinelerin donanım farkı önemsenmeksizin aynı işletim sistemi ve yazılımları içermesi gerekir. Bunun gibi durumlarda makinelere tek tek kurulum yapmak yerine imajlama denilen işlem aracılığıyla tüm ayarlar ve gerekli yazılımlar ile içeriği tamamlanmış bir makineden bu içerik çekilerek bir çeşit işletim sistemi kurulum dosyasi haline getirilir. Bu dosya ile içerik, Windows Kurulum Hizmetleri (Windows Deployment Services - WDS) sunucuları ve Ağ Önyükleyicisi aracı ile diğer cihazlara birebir kurulur.

İşletim sistemlerinde donanımsal ve sisteme özgü bilgilerin bulunması ve bunların aynı ağ içerisinde bulunan başka bir makineye birebir imajlanması bir takım sorunlara sebep olur. Bu hataların önüne geçmek için Sysprep (System Preparation - Sistem Hazırlama) işlemi uygulanarak bahsi geçen özel bilgiler işletim sisteminden silinir ve bir sonraki sistem açılışında işletim sistemi ilk kez çalıştırılıyormuş gibi başlar. Bir işletim sistemi ilk kez başlatılırken bilgisayar adı, yerel saat dilimi gibi bilgiler istenir. Bunların katılımsız olarak doğru bir şekilde ayarlanarak geçilmesi ve kurulumu tamamen otomatik hale getirmek için Unattend (Katılımsız) dosyası hazırlanır.

Bu döküman Sysprep ile katılımsız kurulum ve imajın hazırlanması ile ilgili aşağıdaki konu başlıklarını içermektedir :

• Audit Modu (Denetim Modu)
• Unattend Dosyasının Hazırlanması
• Sysprep İşlemi Hazırlıkları ve Başlatılması
• İmajın Yakalanması ve Yerele Alınması

Audit Modu (Denetim Modu)

Yeni kurulmuş işletim sisteminin ilk açılışında sisteme özgü verilerin (Bilgisayar Adı vb.) girilmesi istenir. Sysprep uygulanacak bir cihaz için bu gibi bilgileri girmeye gerek yoktur. Bunun yerine Audit Modu kullanılır.

1. İlk sistem açılışında bilgilerin istenildiği arayüzde, bilgileri girmeden Ctrl + Shift + F3 tuş kombinasyonu kullanılarak Audit Modu'na geçilebilir. Bu mod başarılı bir şekilde kullanılması için sistemin ilk açılışında aktif edilmesi gerekir.
   
   
   
   
   
2. Tuş kombinasyonunun kullanılmasının ardından işletim sistemi kendisini yeniden başlatacaktır. Sonuç olarak hiç bir bilgi istenmeden işletim sisteminin içine halihazırda gömülü olan Administrator (Ana Yetkili Kullanıcı) hesabı ile oturum açılmış olur. Aşağıdaki arayüzle karşıldığında Cancel (İptal) seçilir. İmajın içermesi istenilen yazılım ve ayarlamalar bu modda gerçekleştirilir. Bazı yüklemelerin yeniden başlatma isteği göndermesi halinde sistem yeniden başladığında sistem kendiliğinden Audit Moduna geçecektir. Audit Modu, sysprep uygulanmadığı sürece aktif kalacaktır.
   
   
   
   
   

Unattend Dosyasının Hazırlanması

Bu işlem için gerekli olan Windows System Image Manager (Microsoft Windows AIK) programının yüklenmesini anlatan dökümana ulaşmak için tıklayınız.

Not: Windows System Image Manager'in Sysprerp uygulanacak cihazda kurulması zorunluluğu yoktur. Herhangi bir cihaz üzerinde "Unattend" dosyası hazırlanabilir.

1. Programın kurulmasının ardından Başlat arama motoruna Windows System Image Manager yazılarak program listeden seçilir ve başlatılır.
   
   
2. Programın aşağıdaki gibi bir arayüzü olmaktadır. Öncelikle Unattend, bir diğer adıyla Answer File (Cevap Dosyası) hangi işletim sistemi için oluşturulacaksa o işletim sisteminin kaynağı içerisinde bulunan Sources dizini altında bulunan " .clg " uzantılı katalog dosyası eklenmelidir. Bunun için Windows Image (Windows İmajı) penceresi altındaki Select a Windows image or catalog file (Windows İmajı yada Katalog dosyasu seçin) seçeneğine sağ tıklanarak Select Windows image (Windows İmajı seç) seçilir ve katalog dosyası eklenir.
   
   
   
   
   
   
   
   
3. Answer File (Cevap Dosyası) penceresi altında Create or open an answer file (Yeni bir cevap dosyası oluştur yada aç) seçeneğine sağ tıklanarak New answer file (Yeni cevap dosyası) seçilir.
   
   
   
   
   
4. Cevap dosyasının içerisinde olması istenilen ögeler Windows Image penceresi altına eklenen katalogda Components (Ögeler) dizini altından seçilir ve Answer File penceresi üzerinden verilebilecek değerler girilir. Her bir ögenin amacına ve verilebilecek değerlerine ögeye sağ tıklayarak açabileceğiniz Help (Yardım) penceresinden ulaşabilirsiniz.
   
   
   
   
   
5. Cevap dosyası istenilen özelliklerine göre ayarlandıktan sonra F5 tuşu ile hata ya da eksik bilgi olup olmadığına dair bilgilendirmeler Messages (Mesajlar) penceresinde görüntülenir. Cevap dosyası File (Dosya) menüsü altında Save Answer File as (Cevap Dosyasını farklı kaydet) seçeneği ile dosya uzantısı " .xml " olacak şekilde kaydedilir.
   
   
   
   
   

Sysprep İşlemi Hazırlıkları ve Başlatılması

1. Sysprep işlemi başlatılmadan önce Audit Modu ile yazılımsal içeriklerin tamamlanmasının ardından bir cevap dosyası Windows dizini içerisinde \System32\Sysprep\" altına "unattend.xml" olarak yerleştirilir.
   
   Not : Sysprep işleminin ardından imajı alınmış bir katılımsız kurulum dosyasi ile yapılan kurulumda işletim sisteminin içerisinde kullanılmış olan cevap dosyası bulunmaya devam eder. İçerisinde girilmiş tüm veriler 3. kişiler tarafından görüntülenebilir. Bunun önüne geçmek için sysprep öncesi Windows dizini içerisinde "\Windows\Setup\Scripts" altında "SetupComplete" adıyla oluşturulacak ve cevap dosyasının silinmesini sağlayacak bir ".cmd" betiği uygulanabilir. Bu betik sistemin ilk açılışında kendiliğinden uygulanacaktır.
   
   
   
   
   
2. Sysprep işlemini başlatmak için Başlat arama motoruna "cmd" yazılır. Komut satırı programına sağ tıklanarak Run as administrator (Yönetici olarak çalıştır) seçilir.
   
   
   
   
   
3. "cd" komutu ile Windows dizini altındaki "system32\sysprep" dizinine geçilir. "sysprep -generalize -oobe -shutdown -unattend:<dosya_ismi>.xml" komutu ile sysprep işlemi başlatılır. "-shutdown" yada "-restart" parametresi ile sysprep sonrası yapılacak operasyon belirtilir. "-unattend:<dosya_ismi>.xml" parametresi ile kullanılacak cevap dosyası belirtilir.
   
   
   
   
   
   Not : Sysprep ardından cihaz yeniden başlarsa sistem ilk açılışını tamamlar ve imajı alınamaz hale gelir. Bir kere sysprep uygulanmış bir sisteme tekrardan sysprep uygulamak bazı sebeplerden doğru değildir. Bu sebeple "-shutdown" parametresi kullanılmalıdır ki makine açılışında ağ önyükleyicisinin sistem açılışından önce devreye girmesi garanti altına alınabilsin.
   
   

İmajın Yakalanması ve Yerele Alınması

1. İmajın alınabilmesi için makinenin bulunduğu ağ üzerinde hizmet veren WDS sunucusu bulunmalıdır. Ağ önyükleyicisi ile WDS sunucusuna bağlanılır. Capture Image (İmaj Yakalama) seçeneği seçilir.
   
   
   
   
   
2. Next (İleri) tıklanır.
   
   
   
   
   
3. İmajı alınacak işletim sisteminin bulunduğu yerel disk seçilir. İmaj ismi ve açıklaması girilir.
   
   Not : Eğer Sysprep işleminde hata olmuş ya da Sysprep'in hiç uygulanmamış olma durumu varsa, imajı alınabilecek bir yerel disk gözükmez.
   
   
   
   
   
4. İmajın yerelde makina içerisinde nereye kaydedileceğini belirtmek için Browse (Gözat) seçilir. Açılan pencerede Computer (Bilgisayar) altında sabit disklerinizde bulunan tüm bölümler ve içeriği gözükür. Bu şekilde imajın nereye yerleştireleceği kesin olarak seçilebilir. Seçim yapıldıktan sonra aktifleşecek olan Finish (Son) seçeneği ile işlem başlatılır.
   
   
   
   
   
5. İmajın alınması bittikten sonra Close (Kapat) tıklanır ve sistem yeniden başlar. Ardından Sysprep yapılmış olan işletim sistemi ilk açılışını başlatır. Sistem açıldıktan sonra imaj yani kurulum dosyası, imajlama işlemi sırasında makine yerelinde seçilen lokasyona yerleştirilmiş olacaktır.